01 avril 2021
AIGA DE VITA, DE MÒRT, D'AMOR
Avetz benleu chas vos, obludadas au fons d’un gabinet, quauquas botelhas de liquossiana sens nom que quauqu’un vos donet fai sai pas quantben d’annadas e que avetz jamai migrat de gostar. Fatz benleu coma me que pense jamai òfrir de las liquors o daus « digestius » aus convidats a la fin dau repas, mai daus còps lo quite aperitiu avant. Quauqu’un que tornava de Grècia o de Turquia vos portet una botelha d’alcòl per vos far un present originau e exotic. Las estiquetas estrangieras, meitat minjadas per lo temps,... [Lire la suite]
24 mars 2021
LO BROCHET E LO RAT GAULHIER
Veiquí un texte que durmiá au fons de mas tiretas electronicas dempuei un brave moment. Los òmes, que vòlen totjorn tot tornar a ilhs-mesmas pòden ne’n far çò que vòlen. Mas la natura dòna pas de leiçons de morala e prepausa pas d'interpretacion.
LO BROCHET E LO RAT GAULHIER
Fabla, si quò vos ditz
Sabetz çò que quo es, un rat gaulhier ? Los chats risquen pas de lur far de mau, perque son mai beus que los mai beus daus margauds. ’Quelas béstias d’aiga vengudas d’America dau Sud an laissat lurs gabias... [Lire la suite]
21 mars 2021
LOS SAUVATGES E LA SAUVATGINA
Mon ’reir-’reir-’reir- grand-pair bastit ’quela maison tota sola ente demòre aüei dins lo país daus singliers (daus singlars, si aimatz mai), un país plan sauvatge ente, coma òm disiá autres còps, lo lop minjariá sa mair que degun zo saubriá. Pareis, justament, que lo darnier lop fuguet tuat a dos o tres quilometres de ’quí, gaire loenh dau vilatge de Chantagreu, lo 6 de decembre de 1940 (Premium Sud Ouest 18/12/2020 ; Dordogne : l’histoire du dernier loup abattu en 1940 à Javerlhac). Aura enquera, avem... [Lire la suite]
13 mars 2021
LA CHARN QUE SE MINJA
Ne’n passem pas fauta, dins nòstra varietat de la linga, de mots que se disen parier mas que vòlen pas dire la mesma chausa : lo lach e lo lac, char (adjectiu) e la charn, lo bot e lo boc, lo pòrt e lo pòrc, lo som e lo son, mai (adverbi), lo mes de mai e la mair… Lo cerv, lo serf e la serp se disen tots tres [sar] a Nontron, e [ser] en d’autres endrechs. La tombada de la consonanta finala ne’n es causa, de ’quilhs omofònes.
Quò fai que nòstres davanciers chausiren benleu de remplaçar quauqu’uns de ’quilhs mots per... [Lire la suite]
07 mars 2021
CHABIR
Antan, los champanhòus eran talament espés en quauquas plaças que faliá far atencion ente òm pausava los pès per los pas chaupir. Un còp, ne’n ’masserem tant, de pitits mai de beus, que pogueren pas chabir dins lo panier (Los cugerem pas far chabir dins lo panier). L’endeman, ne’n prenguerem un pus grand, pus chabissent, de panier.
De pas confondre : chaupir e chabir. « Chaupir quauqua ren », quo es pausar un pè dessus. Per exemple, dins las vilas fau ’visar ente òm marcha per pas chaupir çò que vòle... [Lire la suite]
16 février 2021
A MON AMIC, QUAU SABAT!
Quauques vilauds que venen passar lurs vacanças au país se plànhen dau bruch de las béstias, de las machinas e de la gent. Fau creire que, dins las vilas, son pas tant desrenjats per las automobilas, los camions e ’quilhs petarons que vos trauquen las aurelhas. E la musica industriala dins los magasins ? Dins las auberjas, òm s’auva pus minjar, coma ditz l’autre. Per me, la mediocritat de la musica difusada dins las boticas es sovent lo signe que s’i ven una paubra merchàndia. Au vilatge, nòstres toristas son... [Lire la suite]
02 février 2021
TORNAR E VIRAR

15 janvier 2021
QUAUQUES MOTS QUE TROBAVA A MA MÒDA
DAUS MOTS QUE TROBAVA A MA MÒDA
Quo es mai d’un còp dins la jornada, mai que mai quante sei coma daus mainatges, que daus mots me tòrnen de quante era pitit. Coma quante vese los parents far minjar aus pitits de la besunha industriala dins daus topinons. Autres còps, los mainatjons de lur atge saussavan benleu daus eschalons de pan dins lo rosseu d’un uòu bulit que ’pelavan un cacon. Crànhian pas la saumonela dins ’queu temps. D’alhors los pitits mai los beus mingen pas tant de pan coma nautres dins lo temps !... [Lire la suite]
13 juillet 2020
PERIER, CORMIER, ALISIER
PERIER, CORMIER, ALISIER
Son d’un bonas, ’quelas pitas peras ! Chas nos las ’pelavan dau perons, pus precisament daus perons Magdalena, perque son madurs per la Senta Magdalena, lo 22 de julhet. Son rosseus, sucrats, fondents, finament perfumats, gaire pus gròs qu’un pitit uòu de pola. Ne’n cherchetz pas sus los merchats, ne’n trobaretz en degun luòc. Si son machats, se garden pas, coma beucòp de vielhas varietats que la gent d’aura aimen mai laissar perdre. Pas pus tòst que tomben dau perier, fau los ’massar e los... [Lire la suite]
28 juin 2020
LA VITA LAS VITAS DINS LO JORNAU
LA VITA LAS VITAS DINS LO JORNAU
Vitas negras importantas
D’oprimits
Vitas que zo son pas mai pas mens de Blancs o de Rosseus
Vitas de riches mai « egalas » que las autras
Pas de perda de vitas americanas çò-ditz le reportaire estatsunian aprep la catastròfa
Vitas que se compten un ser d’epidemia
Que se pòden comparar d’un país a l’autre
Vitas de violéncia
Feminicidi infanticidi omicidi
Que damanden venjança
Que vòlen plaidiar au tribunau
Uelh per uelh
Vitas paiadas per l’assegurança, ’chaptadas... [Lire la suite]